نکات عمومی تهویه ،تخلیه و کنترل دود پارکینگ‌ ها

نکات عمومی تهویه، تخلیه و کنترل دود پارکینگ‌ها

هدف ازراه اندازی سامانه‌های تهویه پارکینگ مندرج در این آیین نامه ، تخلیه و کنترل حرارت ، دود و محصولات ناشی از حریق و همچنین تهویه گازهای سمی ناشی از کارکرد موتور خودروها و اگزوز وسایل نقلیه می‌باشد.

1- به صورت کلی ، جهت تخلیه گاز اگزوز خودروها و کاهش غلظت آلاینده های محیط، حداقل ۶ منطقه تعویض هوا در ساعت برای تمامی طبقات پارکینگ در شرایط عادی و جهت تخلیه دود و محصولات حریق ، حداقل 10 مرتبه تعویض هوادر ساعت برای یک طبقه پارکینگ باید در نظر گرفته شود.

2- سازمان آتش نشانی می تواند با توجه به مطالعات ترافیکی و شرایط تصرف، مقادیر مذکور در بند 1 را با توجه به هر پروژه تغییر داده و ابلاغ نماید.

3- جهت صرفه جویی در مصرف انرژی و افزایش ظرفیت تخلیه در شرایط بروز حریق ، می توان از فن های دو دور و یا دور متغیر مجهز به اینورتر تأیید شده استفاده نمود.

4- در پارکینگ‌هایی که کاربری عمومی دارند (پارکینگ‌های عمومی، تجاری و اداری) محاسبات و طراحی باید به به گونه‌ای باشد که در شرایط عادی نیز در صورت افزایش غلظت آلاینده‌ها، با فرمان حسگرگاز مونوکسید کربن، امکان افزایش ظرفیت تخلیه تا میزان مناسب برای هر طبقه وجود داشته باشد. میانگین غلظت گاز مونواکسیدکربن در پارکینگ‌ها تحت هیچ شرایطی نباید از ppm50 در مدت زمان ۳۰ دقیقه،  بیشتر باشد .در پارکینگ‌های ساختمان‌های مسکونی ، می توان ظرفیت تخلیه در شرایط عادی را بر اساس استانداردهای دیگر نیز محاسبه نمود.

5- سامانه تهویه پارکینگ باید بایک سامانه اعلام حریق و یا یک سامانه آشکار ساز تولید گاز منوکسید کربن مناسب، در ارتباط باشد.

6- در صورت استفاده از روش کارآمحور کشور و انجام محاسبات CFD، شرایط حریق نمونه طراحی، باید مطابق جدول زیر درنظر گرفته شود.

جدول شرایط حریق نمونه طراحی

پارامترهای حریق	حریق در پارکینگ داخلی بدون شبکه بارنده	حریق در پارکینگ داخلی مجهز به شبکه بارنده
ابعاد	5 متر × 5 متر	2 متر × 5 متر
محیط	20 متر	14متر
نرخ آزادسازی حرارت	8مگاوات	4 مگاوات

7- علاوه بر موارد جدول فوق، در صورتی که داخل فضای پارکینگ، به علت وجود انبار تجهیزات خاص، بار اشتعال دیگری نیز وجود داشته باشد،  باید شرایط حریق ناشی از آنها در نظر گرفته شود.

8- طراحی باید به گونه‌ای باشد که به جز قسمتی که حریق در آن اتفاق افتاده، سایر بخش‌های ساختمان عاری ازدود و آلودگی باشد.

9- تمهیدات مربوط به تامین هوای جبرانی در کلیه پارکینگ‌هایی که تخلیه هوا درآن ها صورت می گیرد باید در نظر گرفته شود. تامین هوای جبرانی باید به روش مکانیکی انجام شود.

10- مقدارهوای جبرانی باید معادل 50-75% هوای تخلیه بوده و فشارپارکینگ همواره منفی باشد .

11- جهت جلوگیری از گسترش حریق در پارکینگ‌ها، سرعت متوسط حرکت هوا در هر مقطع پارکینگ نباید بیشتر از ۲ متر بر ثانیه باشد.

12- کلیه پارکینگ‌هایی که به سامانه تخلیه و کنترل دود مجهز می شوند، باید به زون‌های مناسب دود مجزا تقسیم بندی شوند.

13- درصورتی که مساحت هر طبقه از پارکینگ 1000 متر مربع باشد، هرطبقه می تواند یک زون بوده و تنها باید از طبقه فوقانی خود مجزا شود.

14- در صورتی که مساحت هرطبقه از پارکینگ بیش از 1000 متر مربع باشد، هرطبقه باید حداقل به دو قسمت دودبند  تقسیم شده و به دوراه خروج دسترسی داشته باشد. خروج دوم استثنائا می‌تواند آسانسور و یا پله برقی باشد. در این شرایط نیز هر طبقه باید از طبقه فوقانی خود مجزا شود.

15- در صورت نیاز به زون بندی در طبقات، فضای هرطبقه از پارکینگ بایدبه زون های دود مجزا با مساحت حداکثر ۳۰۰۰ متر مربع تقسیم شده و هر زون باید به سامانه تخلیه و تامین هوای تازه جداگانه داشته باشد. سامانه اعلام حریق باید به گونه ای باشد که بتواند وقوع حریق در هرکدام ازاین زون ها را تشخیص داده و زون آن را اعلام نماید. برای پارکینگ هایی که مساحت هر طبقه از آنها بیش از 9000 متر مربع باشد، زون بندی با هماهنگی سازمان آتش نشانی تهران انجام خواهد شد.

16- نحوه جداسازی زون‌های دود باید با استفاده از جداکننده‌هایی فیزیکی نظیر دیوارها و مصالح مقاوم، پرده دودبند، موانع دود، درب ریلی و درب کرکره‌ای انجام گیرد. مصالح به کار گرفته باید دارای مقاومت کافی در برابر حریق باشند.

17- کلیه فن‌های تخلیه هوا و همچنین جت فن ها و تجهیزات جانبی الکتریکی و مکانیکی مرتبط با نصب فن های اصلی تخلیه که ممکن است در معرض حریق و گازهای داغ ناشی از آن قرار بگیرند، باید حداقل یک ساعت در برابر حرارت 300 درجه سانتی گراد (کلاس F300) مقاومت داشته و دارای گواهینامه فنی معتبر داخلی یا بین المللی باشند. فن های هوای جبرانی می توانند از نوع معمولی انتخاب شوند.

18- درصورتی که از دو فن موازی برای یک کانال استفاده شود (یک فن برای شرایط عادی و یک فن برای شرایط حریق)، به منظور جلوگیری از تخریب و از کار افتادن فن حریق در اثر عدم کارکرد درطولانی مدت، این فن‌ها باید به سامانه تعویض خودکار (Shift switch) مجهز باشند.

19- در صورت استفاده از دو فن موازی برای یک کانال، جهت جلوگیری از مکش یک فن از فن دیگر در شرایط کارکرد تکی، باید در محل اتصال فن به کانال از دمپرهوا Air operated)) استفاده شود.

20- محل نصب فن هاباید به گونه‌ای باشد که برای متصرفین مخاطره آمیز نبوده و قسمت‌های گردان فن‌ها باید به حفاظ مناسب مجهز گردد.

21- دهانه کانال های ورودی و خروجی هواباید حداقل 3 متر از یکدیگر فاصله داشته و مستقیما روبروی هم نباشند. طراحی باید به گونه‌ای انجام شود که هوای تخلیه شده مجددا توسط فن‌های جبرانی به داخل بازنگردد.

22- دهانه کانال‌های هوای جبرانی باید حداقل 3 متر از دودکش‌ها و هواکش‌های سایر قسمت‌ها فاصله داشته باشد.

23- دهانه کانال خروج هوای تخلیه باید از دستگاه‌های هواساز، کولرها و سایر مجراهای تامین هوای فضاهای تحت تصرف انسان حداقل 3 متر فاصله داشته  و در محل مسیرهای قرار و خروج افراد نباشد.

24- دهانه کانال خروج هوا باید از سطح محل تردد متصرفین (نظیر معابر، حیاط و غیره) حداقل 3 متر بالاتر باشد.

25- نقاط خروج هوای تخلیه، باید به گونه‌ای جانمایی شوند که باعث بازگردش دود ساختمان و یا پخش دود در ساختمان‌های مجاور نشده ایجاد مخاطره برای متصرفین فضاهای دیگر نکرده ومسیرهای خروج را مختل ننماید.

26- کلیه داکت‌ها، کانال‌ها، اتصالات، بست‌ها و آویزهای به کار رفته در سامانه تخلیه هوای پارکینگ، باید در مقابل دمای 800 درجه سانتی گراد مقاومت داشته و ساختار و یکپارچگی خود را حفظ نمایند.

27- درشرایطی که کانال از فضایی با مقاومت مشخصی دربرابر حریق، عبور می کند باید با استفاده از تمهیدات مناسب (نظیرپوشش دهی کانال با مصالح مقاوم حریق) حداقل هم اندازه همان فضا ،دربرابر حریق مقاوم سازی شود.

28- در کلیه قسمت‌های این آیین نامه، محاسبات ابعاد کانال باید براساس حداکثر سرعت 12 متر برثانیه (معادل 2400 فوت بردقیقه) انجام شود، در نظر گرفتن سرعت‌های بالاتر از این مقادیر، تنها در شرایط خاص با ارائه محاسبات کامل افت فشار مسیر کانال و دریچه و توان فن انتخابی و اخذ تائیدیه آتش نشانی امکان پذیر است.

29- درصورت استفاده از کانال های مشترک بین طبقات، باید با استفاده از دمپر موتوردار مناسب و تائید شده، از سرایت دود و حرارتبه قسمت های دیگر جلوگیری شود.

30- کلیه سامانه های تهویه پارکینگ باید با یک منبع تغذیه ثانویه (برق اضطراری) با ظرفیت مناسب در ارتباط باشد که درشرایط قطع برق اصلی، به صورت خودکار عمل کرده و انرژی سامانه راتامین نماید.

 31- تابلو و پانل کنترل سامانه های تهویه پارکینگ باید از فضای اصلی پارکینگ توسط مصالح با مقاومت حداقل یک ساعت مقاوم دربرابر حریق تفکیک شود.

32- برق رسانی به کلیه سامانه‌های تخلیه و کنترل دود، باید بعد از کنتور برق به صورت جداگانه و توسط فیوز مخصوص آتش نشانی صورت پذیرد. کلیه کابل‌های این سامانه باید به مدت دوساعت مقاوم در برابر دمای 900 درجه سانتی گراد باشند. برق رسانی باید به گونه ای باشد که در صورت قطع تمامی فیوزها به جز فیوز مخصوص آتش نشانی، تنها در سامانه‌های ایمنی و آتش نشانی ساختمان ، جریان الکتریسته برقرار باشد.

برق رسانی سامانه‌های ایمنی و آتش نشانی