مسمومیت با مونوکسید کربن یا گازگرفتگی

نشانه‌های مسمومیت ناشی از گاز با بیماری آنفلوآنزا شباهت زیادی دارد. به همین دلیل رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از بخاری‌های گازسوز، اثرات زیادی در پیشگیری از خفگی و گازگرفتگی دارد.

مسمومیت و یا گاز گرفتگی به خاطر تنفس گاز خطرناک کربن مونوکسید ایجاد خواهد شد. این مسمومیت که به میتوان توسط انواع وسایل گازسوز از جمله بخاری گازی، آبگرمکن گازی ، پیک‌نیکی و حتی گاز ذغال ایجاد شود که در بیشتر مواقع در زمستان دیده می‌شود.

اگر مکان مورد نظر دودکش یا تهویهٔ مناسب نداشته باشد یا مسدود باشد این اتفاق خواهد افتاد و کربن مونوکسید منتشر شده امکان خروج نمی‌یابد و در محیط منتشر شده و سبب مسمومیت و در نهایت مرگ می‌شود. این نوع مرگ که بر اثر گاز گرفتگی اتفاق میوفتد «مرگ خاموش» می‌نامند.

علائم گاز گرفتگی

علائم گاز گرفتگی هم مانند سرماخوردگی بود و علائمی مانند سردرد، سرگیجه و سوزش چشم. حالت تهوع و … دارد

مونو اکسید کربن (CO)

مونو اکسید کربن، یک گاز سمی است که طعم و بو ندارد و در مقادیر کمتر از ۵۰ppm خطری ندارد و بین ۵۰ تا ۱۰۰ ppm می‌تواند سبب ایجاد عوارض نورولوژیک شود و اما در مقادیر بیشتر از ۱۰۰ppm خطر مرگ داشته و در مقادیر بالاتر از ۲۰۰۰ppm نیز سبب مرگ فوری می‌شود. (در کمتر از ۲ دقیقه)

علت مسمومیت

مونواکسید کربن گازی است که در اثر سوختن ناقص مانند سوخت‌های فسیلی نفت، گاز، بنزین، گازوئیل و زغال چوب حاصل می‌شود و چون گازی بی‌رنگ و بی‌بو و بی‌مزه و غیر محرک است مسمومیت با آن به آسانی رخ می‌دهد. میل ترکیبی منواکسید کربن با هموگلوبین بیشتر از اکسی‍ژن بوده و در خون با هموگلوبین ترکیب پایداری تشکیل می‌دهد به تدریج با بالا رفتن میزان مونواکسید کربن در خون، میزان هموگلوبین آزاد و در دسترس برای انتقال اکسیژن کاهش یافته و در نتیجه اکسیژن رسانی به بافت‌های بدن از جمله مغز کاهش میابد و سبب بروز مسمومیت شده و سیستم عصبی دچار اختلال می‌گردد و قدرت هر گونه اقدامی از فرد مسموم سلب می‌شود. هموگلوبین که بخشی از سلول‌های قرمز خون و حامل اکسیژن به بافتهای بدن است با مونوکسید کربن بسیار سریعتر از اکسیژن ممزوج شده و بنابراین هیچ مکانی برای حمل اکسیژن توسط هموگلوبین باقی نمی‌ماند.

عوارض مسمویت

مسمومیت با مونوکسید کربن می‌تواند باعث سردرد، گیجی و باریک بینی (که در آن همه چیز را در اطراف به مانند تونل می‌بینید) و نیز لب‌ها و ناخن‌ها کبود شود. این مسمومیت در نهایت باعث مرگ می‌شود.

پیش‌گیری از مسمومیت و گاز گرفتگی

سیگار کشیدن باعث افزایش مونواکسید کربن و کاهش توانائی بدن در انتقال اکسیژن گردد. از سیگار کشیدن باید ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل و بعد از غواصی اجتناب شود. سیگار کشیدن همچنین خطر آسیب انبساط ریه (overexpansion) را افزایش داده چرا که بافت ریه توسط مواد شیمیایی موجود در دود سیگار آسیب دیده‌است.

تست دود کش

استفاده از وسایل گرمایشی استاندارد در پیشگیری از این مسمومیت از اهمیت بالایی برخوردار است. کنترل و رفع انسداد منافذ مسیر دودکش قبل از راه اندازی بخاری بهترین راه پیشگیری از بروز حوادث مسمومیت به‌شمار می‌رود.

دقت و توجه به داغ بودن دودکش نیز روشی برای آزمایش کارکرد مناسب دودکش است. اگر لوله دودکش بخاری شما سرد است دلیل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهای سمی از دودکش است در این صورت باید ضمن رفع نقص، به‌طور موقت با بازکردن قسمتی از در یا پنجره تهویه در محیط ایجاد نمائید. همچنین داشتن کلاهک مخصوص برای دودکش در پشت بام‌ها برای جلوگیری از عدم بروز خاموشی بخاری و به دنبال آن انتشار گاز CO اهمیت بالایی دارد.

رنگ شعله

رنگ مطلوب شعلهٔ بخاری و سایل پخت‌وپز آبی است. چنانچه رنگ شعله قرمز، زرد یا نارنجی باشد، نشانگر نقص در سوخت رسانی و کمبود اکسیژن در محیط است که سریعاً باید بررسی شود. اگر رنگ شعله بخاری آبی نباشد ممکن است هوای کافی به بخاری نرسیده وتولید گاز منواکسید کربن کند.

ورود جریان هوا

در صورت استفاده از وسایل گرمایشی مانند بخاری و شومینه، نباید تمامی روزنه‌های جریان هوا در منزل و به ویژه اتاق خواب مسدود شود.

عدم استفاده برای وسایل گرمایشی

از نصب آبگرمکن در حمام و روشن کردن شعله‌های اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محیط داخل خانه، جدا خودداری شود.

شومینه

کوچک بودن سایز مجرای خروجی و لوله‌کشی مشترک شومینه برای چند واحد، باعث برگشت دود از شومینه روشن طبقات پایین به داخل شومینه خاموش طبقات بالاتر می‌گردد.

شرایط دودکش

انتهای کلیه دودکش‌ها باید حداقل یک متر از سطح بام و یک متر از دیوار جانبی بام فاصله داشته ودارای کلاهک مخصوص به شکل H باشد.

دودکش و اتصالات آن باید از جنس مقاوم و بدون هیچگونه منفذ یا نشتی درسرتاسر آن باشد. شیب لوله‌های افقی درداخل واحدها باید مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودی لوله دربیرون حداقل سه برابر طول افقی آن باشد. قطر لوله دودکش باید مساوی یا بزرگتر از قطر لوله خروجی دستگاه گازسوز باشد.

از قراردادن لوله خروجی بخاری به داخل ظرف آب جدا خود داری کنید. از به کار بردن وسایل گرمایشی بدون نصب دودکش یا دارای نقص در دودکش جدا خودداری فرمایید.

آب‌گرمکن‌های دیواری گازی اگر به مدت طولانی روشن باشند خطرناک می‌شوند. به‌کارگیری آب گرمکن‌های دیواری درفضاهای بسته یا مکان‌های فاقد جریان هوا، مجاز نیست.

هر وسیله گازسوز باید دارای یک دودکش مستقل و منتهی به فضای بیرون باشد. سرتاسر مسیر دودکش هارا به منظور اطمینان از هدایت مناسب محصولات احتراق به فضای بیرون کنترل و اطمینان حاصل کنید. هیچگاه کباب‌پز یا منقل را درون خانه، گاراژ یا محوطه بسته استفاده نکنید.

هیچگاه از چراغ یا بخاری نفتی یا گازی که فاقد دودکش است، درون خانه، به خصوص هنگام خواب استفاده نکنید.

درون خانه، به خصوص در محل خواب‌تان دتکتور مونوکسید کربن نصب کنید. تعمیر وسایل گرمایشی توسط افراد غیر مجرب و بی‌تجربه یا نصب آن‌ها توسط افراد خانواده باعث ایجاد خطر می‌شود.

جهت خرید و استعلام قیمت
در یکی از پیام رسان های زیر با کارشناسان همیار انرژی در ارتباط باشید یا با شماره 57854-021 تماس بگیرید
09198630259-09226975254